به نام خداوند بخشنده ی مهربان
«سخنی با روزگار»
سلام روزگار. دیر زمانیست که با یکدیگر هم کلام نشده ایم. از آخرین صحبت مان که چون گفتگوی میان عشّاق دلداده بود، درست سه سال می گذرد. آن زمانی که پس از چهار سال پیکار و نبرد، سرانجام چشم کم سوی دلم، پرچم سپید صلح را، که تو از روز آغازین افراشته بودی مشاهده کرد. چقدر خجل بودم و احساس شرم می کردم وقتی دریافتم که سال های سال به تو تازیدم و لشکر عقده هایم را به سویت گسیل کردم و به گناهی ناکرده تو را به استهزاء کشیدم. آن روز تاریخی، روز آتش بس مان را می گویم، من سر را به زیر افکنده بودم و سعی می کردم با فلسفه بافی، بی انصافی هایم را نسبت به تو رفع و رجوع کنم. متن بالا بلندی را که آماده کرده بودم اینگونه آغاز کردم،
«روزگار، چقدر دلم برایت میسوزد! چرا که انسان ها تو را مستمسکی قرار داده اند تا اعمال پلیدانه شان را به تو نسبت دهند و خود را تبرئه سازند ودل خوش کرده اند که مسبب هر ظلم و ستمی تو…»
ولی تو حرفم را بریدی، در آغوشم کشیدی و در گوشم نجوا کردی،
خود را شکفته دار به هر حالتی که هست …………. خونی که میخوری به دل روزگار کن۱
و این شعری را که در گوشم نجوا کردی مرا همانقدر منقلب و شرمسار کرد که آن جوانکِ شعر معروف ایرج میرزا را، وقتی از قلب خونین مادر این آهنگ برخواست،
آه دست پسرم یافت خراش ………………. آه پای پسرم خرد به سنگ
روزگار، یادت می آید آن زمانی را که در بحبوحه ی جنگ یک طرفه مان، این بیت شعر بر سر زبان ام بود و مدام با غیظ و طعنه و با تکیه بر روی بعضی از لغات تکرارش می کردم، که می گوید،
بگذرد این روزگار تلخ تر از زهر ……………. بار دگر روزگار چون شکر آید۲
این استراتژی من بود. در واقع من در برابر تو احساس ضعف می کردم. از تو می ترسیدم و چون می دیدم نیش شمشیرم بر پیکر تو کارساز نیست، سعی می کردم تا با نیش زبان جنگ روانی راه بیندازم، شخصیت ات را بکوبم، خبر از نابودی ات دهم و در دل ات هراس بیاندازم تا بلکه از آن طریق بر تو فائق آیم.
واقعا چه نامردی ها که در حق تو نکردم. چه نا حقی ها که انسان ها از روز ازل در حق ات روا نداشته اند. به گمانم آن روزی که خداوند میان زمین و زمان، تقدیر و سرنوشت و هر آنچه که مربوط به آدمیان است، مسئولیت ها را تقسیم می کرد، تو را جفا کش انسان ها قرار داد.
روزگار، یادت می آید شعری را که در روز صلح با هم سرودیم؟ خط اول را تو اینگونه آغاز کردی،
در زیر آوار سنگین روزگار
آنگاه با اشاره ی سر، از من خواستی که شعر را ادامه دهم؛ ولی من دلخور شدم. بانگ برداشتم که «نه، نه تو آوار نیستی. من دیگر می دانم. من فهمیده ام که مسبب مشکلات من و انسان ها تو نیستی. ما، آری خود ما انسان ها مقصر هستیم. خیر و شر، نیکی و بدی زاییده ی انتخاب ماست. تو هیچ کاره ای. تو، تو…»
باز هم حرف ام را بریدی. آمرانه گفتی: خط بعدی را بگو. در پایان شعر، خودت همه چیز را خواهی فهمید.
و من باز سرکشانه گفتم: ولی من نمی توانم. من شعر گفتن نمی دانم. نمی توانم کلمات را آهنگین و شعر گونه سر هم کنم.
تو گفتی: فقط شروع کن. کلمات خودشان خواهند آمد. نمی خواهم شعر بگویی، فقط احساست را بگو.
من دهان باز کردم تا بار دیگر بهانه ای بیاورم؛ ولی تو نگاهی عاقل اندر سفیه به من انداختی که من شرمنده شدم، به بهانه گیری هایم پایان دادم و غلط و غلوط در پاسخ هر خطی که تو می گفتی، من هم مِن مِن کنان جمله ای را سر هم می کردم،
تو: در زیر آوار سنگین روزگار
من: خُرد می شوم ولی دَم نمی زنم
تو: سرگشته ام در بیابان خشک زندگی
من: اما به سوی سرابش قدم نمی زنم
تو: در کوچه پس کوچه های نمور سرنوشت
من: در پی کلبه ی امید می گردم
تو: با دیدن سرگشتگان زندگی در این کوچه
من: تازه فهمیده ام که من خود چه بی دردم
تو: در میان سرگشتگان این کوچه
از اینجای شعر را دیگر من به دست گرفتم. دیگر کلمات هرچند نه چندان آهنگین و اصولی، ولی خودبخود بر زبانم جاری میشد؛ چراکه حقیقت را دریافته بودم.
من: در میان سرگشتگان این کوچه، درد من مثال درد بی دردیست
چون دگر آب از سر من گذشته است
پس دگر ترس و بیم من در چیست؟
آنکه در ساحل است از سیلاب می ترسد
من که در عمق گردابم ، پس هراس بی معنیست
در زیر آوار سنگین روزگار
خُرد می شوم ولی دَم نمی زنم
با نا امیدی و سرشکستگی
آینده ی خود را رقم نمی زنم .
و حقیقت این بود. امید، واقع بینی، صبر و در نهایت پیروزی در برابر مشکلات. این است رسالت و نقش تو در زندگی انسان ها. آری حقیقت این است که تو آوار سنگینی هستی بر آدمیان ولی نه مثل نیش شمشیر ظالم بر پیکر مظلوم، بلکه همچون نیشتری که بر پیکر بیمار می زنند تا در نهایت، سلامتی و رهایی از درد را برای اش به ارمغان آورند. و انسان تنها درد نیشتر را از سوی تو می بیند و آنچه را که در پی آن عایدش میشود به تو نسبت نمی دهد. آری، رسالت تو آبدیده کردن انسان هاست و تو هر جفا و بی انصافی را از سوی انسان ها به جان می خری تا رسالت ات را به انجام برسانی و می دانم، که بزرگترین دستمزد تو آن زمانی است که انسانی از دل ناامیدی به امید می رسد، در برابر مشکلات به جای ضعف از خود جربزه نشان می دهد و در کوران حوادث با قدرت و امید به سوی آینده گام بر می دارد.
و از همان روز بود که برای قدردانی از تو و برای جبران تمام بی انصافی هایم در حق تو، به جای “بگذرد این روزگار تلخ تر از زهر”، این مصرع ورد زبانم شد، که می گوید،
دست از طلب ندارم، تا کام من برآید۳ …
____________________________________________
* ۱- صائب تبریزی ۲و۳ – حافظ شیرازی
پیوست۱: این متن جهت شرکت در مسابقه ی “سخنی با روزگار” نگارش شده است. با تشکر از دوست خوبم، یاس وحشی عزیز.
پیوست۲:در وبلاگ دوست بسیار خوبم، یاس وحشی عزیز، مسابقه ی ارزشمند “سخنی با روزگار” در حال برگزاری است. بنر مسابقه را در قسمت بالایی سمت راست وبلاگ من مشاهده می کنید. می توانید با کلیک بر روی بنر به بخش مسابقه وارد شوید.
74 پاسخ به سخنی با روزگار …